Emerytura Polaków nie jest najwyższa – przeciętne świadczenie ZUS wypłacane 4,9 mln emerytów to 1889,90 zł, dla samozatrudnionych – 1100 zł. Jeśli ktoś pracował w szkodliwych warunkach, jest nieco lepiej, bo świadczenie sięga 2264 zł. Za to 3 mln Polaków otrzymuje emerytury poniżej średniej, czyli poniżej 1900 zł, przy czym najniższa to 779 zł.
Co ciekawe, najwyższe emerytury, wynoszące powyżej 5 tys. zł otrzymuje 8 tys. Polaków. Największa emerytura wypłacana przez ZUS to 14 946 zł, przy czym według informacji ZUS pobiera ją tylko jedna osoba.
Wśród odbiorców wysokich emerytur nie ma byłych prezydentów – świadczenie przyznawane dożywotnio głowom Państwa to 3900 zł. Jak wyglądają emerytury zawodów uważanych za uprzywilejowane – służb mundurowych, kolejarzy, nauczycieli i górników?
Kolejarze
Średnia emerytura wypłacana przez ZUS kolejarzom, w zależności od stanowiska, jednak bez uwzględnienia stanowisk kierowniczych i związkowych to 1850 zł – 2600 zł.
Osoby ubiegające się o emeryturę kolejową muszą osiągnąć wiek 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni) i posiadać okres składkowy 20 lat (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni) przy czym minimalny okres pracy na kolei wynosić musi 15 lat. Muszą one pracować w PKP, jednostkach organizacyjnych, które objęte są emeryturami kolejowymi, spółkach wydzielonych z PKP.
Dla kolejarzy, podobnie jak dla górników istnieją też korzystne przeliczniki stażu pracy. Wynoszą one 14 miesięcy ZUS-owskich za każde 12 miesięcy pracy za zatrudnienie na pojazdach trakcyjnych jako maszynista lub jego pomocnik, w drużynie konduktorskiej, na stanowisku manewrowym czy stanowisku ustawiacza. Oznacza to, że w sprzyjających warunkach limit 15 lat pracy można osiągnąć po rzeczywistej pracy wynoszącej 12,5 roku.
Nauczyciele
Średnia emerytura nauczycielska według danych ZUS wynosi 2600 zł.
Nauczyciele mogą przejść na emeryturę po osiągnięciu 55 lat (kobieta) lub 60 lat (mężczyzna), po wypracowaniu 20 lat stażu (kobieta) lub 25 lat stażu (mężczyzna) w tym 15 lat pracy nauczycielskiej. Regulacje te dotyczą nauczycieli urodzonych do roku 1968.
Policja
Zakład Emerytalno-Rentowy MSW wypłaca emerytury mundurowe około 190 tys. osób (dane z 2012 r.). Oprócz policjantów są to funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, UOP i Służby Więziennej.
Średnia emerytura policyjna to obecnie 2,8-3,1 tys. zł brutto. Jednak to w MSW znajdują się najwyższe emerytury wynoszące 17 161 zł miesięcznie. Takie emerytury otrzymuje 10 osób, a kolejnych 180 osób pobiera ponad 10 tys. zł. Jednak tą wysokość zmniejsza podatek dochodowy, ich odbiorcy wchodzą w 32 proc. skalę podatkową.
W przypadku służb mundurowych podległych MSW –w największym stopniu policji – możemy mówić tak naprawdę o dwóch systemach emerytalnych. W obu systemach wysokość zależy od ostatniej pensji, ale liczą się też dodatki i nagrody roczne.
W starym systemie emerytura policyjna przysługuje po 15 latach służby. Ale jest to tylko 40 proc. ostatniej pensji liczonej z dodatkami i nagrodami. Za każdy dodatkowy rok służby emerytura rośnie o 2,6 proc. ostatniej pensji. Maksymalna emerytura mundurowa to 75 proc. ostatniej pensji, ale aby ją otrzymać, trzeba przepracować 28,5 roku.
W nowym systemie emerytalnym funkcjonariusze, którzy wstąpią do służby po 1 stycznia 2013 r., nabędą uprawnienia emerytalne po 55 roku życia i 25 latach służby. Wysokość emerytury policyjnej jest obliczana na podstawie wybranych 10 kolejnych lat służby razem dodatkami i nagrodami rocznymi. Po 25 latach służby emerytura ma wynosić 60 proc. podstawy jej wymiaru i za każdy rok służby rośnie o 3 proc. Podobnie jak w starym systemie, maksymalna emerytura wynosi 75 proc. pensji.
Wojsko
Emerytury żołnierzom wypłaca MON. Pobiera je blisko 105 tys. byłych wojskowych. Podobnie jak w przypadku policjantów, średnia emerytura wynosi 2,8—3,1 tys. zł, ale starsi emeryci, zwłaszcza podoficerowie, mają mniejsze świadczenia.
W wojsku są też „kominiarze” – średnia wysokość 10 najwyższych emerytur wypłacanych żołnierzom wynosi dokładnie 16 246 zł. Jak ustalił „Dziennik Gazeta Prawna” 199 emerytowanych wyższych oficerów pobiera co miesiąc 10 tys. zł.
Podobnie jak w przypadku policji można mówić o dwóch systemach – bardziej korzystnym starym i gorszym nowym. W starym systemie wojskowi mogli otrzymać emeryturę z 40 proc. ostatniej pensji po 15 latach służby i za każdy dodatkowy rok służby otrzymywali 2,6 proc. ostatniej pensji do podstawy wymiaru.
W nowym systemie wszyscy, którzy wstąpią do służby wojskowej po 1 stycznia 2013 roku, nabędą uprawnienia emerytalne po 55. roku życia i 25 latach służby. Wysokość emerytury ma być obliczona na podstawie średniej pensji z 10 wybranych, kolejnych lat służby wraz z dodatkami i nagrodami rocznymi. Po 25 latach służby emerytura ma wynosić 60 proc. podstawy jej wymiaru i za każdy rok ma rosnąć o 3 proc.
Górnicy
Miesięczna średnia wypłata emerytury górniczej to 3,3 tys. zł, przy czym emerytowanych górników jest więcej niż żołnierzy i policjantów – około 210 tys. ludzi, z których 66 proc. odchodzi z pracy przed 50. rokiem życia – wcześniej niż policjanci czy wojskowi. Według ZUS w 2010 r. górnicy stanowiący 4 proc. emerytów, pobierali 8 proc. wszystkich emerytur.
Od 1 stycznia 2007 r. górnik może pójść na emeryturę, jeśli ma 55 lat i pracował 20 lat (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni), w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej lub jeśli ma 50 lat i okres pracy górniczej 15 lat. Jeśli jednak okres pracy górniczej wynosi powyżej 15 lat, wówczas do koniecznego 25 letniego stażu pracy wliczany jest okres przebywania na zwolnieniach, pracy w organach związkowych pochodzących z wyboru oraz służby wojskowej.
Według ZUS, każdy rok pracy górniczej liczony jest jak 18 miesięcy innej pracy, co zdaniem Wiktora Wojciechowskiego z Fundacji FOR powoduje, iż choć górnicy pracują średnio po 20 lat, to ich emerytury liczone są jakby pracowali 30 lat.
źródło: onet.pl
