„Natomiast myślę, że jesteśmy tutaj jakby po jednej stronie ze związkami jeśli chodzi o selektywne wykorzystywanie prawa pracy i jakby no, chęć wdrożenia 80 % przy całkowitym pomijaniu takich historii, jak praca w święta, w soboty, w niedziele, czy też płatne nadgodziny” – powiedział nadinsp. Marek Działoszyński Komendant Główny Policji podczas wideokonferencji.
Komendant Główny Policji nadinsp. Marek Działoszyński rozpoczął od powitania wszystkich uczestników w tym wiceministra Michała Deskura oraz przedstawicieli związków zawodowych. Komendant zapowiedział na wstępie, że wideokonferencja będzie podzielona na dwie części; pierwsza część z udziałem wiceministra Deskura, podczas której zostaną przedstawione założenia do zmian w przepisach dotyczących zwolnień lekarskich lub inwalidzkich, a później po przerwie i w węższym gronie będą omawiane sprawy bieżące.
Po tym wstępie Komendant oddał głos ministrowi Deskurowi, który powiedział:
„Panie Komendancie, panie przewodniczący szanowne panie, szanowni panowie, chciałem dzisiaj w kilku zdaniach podsumować, opowiedzieć, czy potwierdzić plany Ministerstwa Spraw Wewnętrznych dotyczące tzw. „reformy L-4”, chodzi głównie o przepisy związane z uposażeniem formacji mundurowych podczas choroby. Temat jest na pewno państwu dobrze znany, przypomnę, że jeszcze w poprzednim roku, w styczniu 2011 roku Rada Ministrów przyjęła projekt założeń do tej reformy. Celem reformy, jest oczywiście zbliżenie przepisów dotyczących uposażeń należnych funkcjonariuszom i żołnierzom w trakcie choroby do systemu powszechnego. Oczywiście tutaj szanujemy specyfikę służby i celem naszym nie jest ujednolicenie przepisów tylko zbliżanie systemu obowiązującego, w tym wypadku policjantów, do systemu powszechnego.
Oczywiście przepisy te też będą dotyczyły żołnierzy, wszystkich funkcjonariuszy podległych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych, czyli Policja, Straż Graniczna, Straż Pożarna, BOR.
Przepisy te też powinny dotyczyć funkcjonariuszy podległych Ministerstwu Sprawiedliwości. Efektem zmian powinno być bezpośrednio zwiększenie poziomu bezpieczeństwa liczymy, że więcej funkcjonariuszy na codzień będzie pracowało, będzie na służbie. Liczymy, że mniej funkcjonariuszy będzie korzystało ze zwolnień lekarskich. Drugim takim ważnym efektem będzie mniejsza ilość nadgodzin dla funkcjonariuszy, zwłaszcza liniowych oraz wypłacanie nagród, dla tych wszystkich funkcjonariuszy, którzy będą pracowali za chorych kolegów. Chciałbym tutaj potwierdzić, że intencją Ministerstwa Spraw Wewnętrznych jest to, aby wszelkie oszczędności, które zostaną wypracowane w związku z wprowadzeniem tej reformy będą wypłacane tym funkcjonariuszom i funkcjonariuszkom, którzy będą zastępowali chorych kolegów.
Rzeczywiście Minister Finansów w trakcie konsultacji społecznych zaproponował aby oszczędności mogły być wydawane też na inne cele np. na wydatki majątkowe, natomiast
jednoznacznie chciałbym potwierdzić, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych potwierdza, że wszelkie oszczędności będą wypłacane, jako nagrody w ramach funduszu nagród i zapomóg. Jeśli chodzi o uregulowania w innych krajach w Unii Europejskiej, na pewno takie pytania padają, przeanalizowaliśmy przepisy obowiązujące w innych państwach w Unii Europejskiej i wygląda na to, że nie ma standardowych rozwiązań, to znaczy nie możemy powiedzieć, że co do zasady w innych krajach jakieś rozwiązanie można traktować za modelowe. Każde państwo przyjęło co do zasady inne rozwiązania, czyli tak naprawdę nie możemy się odwołać do jakiegoś modelowego rozwiązania – europejskiego.
Tak, jak powiedziałem w pierwszym zdaniu chcielibyśmy przybliżyć te przepisy obowiązujące, do przepisów powszechnych. Jeśli chodzi o przepisy powszechne, tutaj dla mnie przepisy powszechne są to przepisy, które są zdefiniowane w ustawie o świadczeniach pieniężnych z 25 czerwca 1999 roku, zachęcam do lektury. Te przepisy można by streścić w kilku punktach: po pierwsze wynagrodzenie w przypadku pracowników cywilnych, mówimy tu raczej o zasiłku, ale powiedzmy, że wynagrodzenie w trakcie choroby wynosi 80 % wynagrodzenia, to jest jakby pierwszy – podstawowy punkt. Drugi punkt: pracownik dokumentuje chorobę poprzez przekazanie pracodawcy zwolnienia lekarskiego, to zwolnienie lekarskie jest wystawiane przez upoważnionego lekarza na druku, który jest określony z kolei przez Ministra Pracy. Lekarz orzecznik jest, może być kontrolowany przez ZUS – to jest jakby kolejny filar tych przepisów powszechnych. Kolejnym elementem jest to, że wykorzystanie zwolnienia lekarskiego może być kontrolowane tak przez ZUS, jak i przez pracodawcę i ostatni punkt: pracownik, który pracuje w trakcie tej niezdolności do pracy, którą udokumentował poprzez zaświadczenie lekarskie, traci prawo do uposażenia w okresie zwolnienia. To znaczy, że jeżeli któryś z pracowników dostarczy pracodawcy zwolnienie lekarskie a w tym samym czasie pracuje zarobkowo, lub wykorzystuje to zwolnienie niezgodnie z jego celem, traci prawo do wynagrodzenia w tym okresie objętym zwolnieniem. Te wszystkie zasady, które omówiłem, przypominam, to są zasady obowiązujące od, co do zasady od 1990 roku w systemie powszechnym. I teraz, jak to funkcjonuje w Policji, państwo doskonale wiedzą, przypominam sto procent uposażenia podczas choroby, po drugie nie ma co do zasady możliwości sprawdzenia rzetelności tego zaświadczenia lekarskiego, co do zasady ten druk ZLA, który stosowany jest w systemie powszechnym, nie jest stosowany, czy nie ma obowiązku dokumentować choroby poprzez przekazanie pracodawcy tego druku, który byłby wystawiony przez lekarza orzecznika. Też co do zasady nie ma możliwości sprawdzenia, czy zwolnienie lekarskie jest wykorzystywane zgodnie z jego celem i jak widzimy te przepisy dla policjantów po zmianie. Po pierwsze chcielibyśmy, tak jak w systemie powszechnym, żeby uposażenie zmniejszyć o 20 % w okresie zwolnienia lekarskiego. Po drugie to zmniejszenie o 20 % dotyczyłoby tak nagrody rocznej, jak i wszelkich dodatków o charakterze stałym – tak jak w systemie powszechnym, to obniżenie nie będzie dotyczyło po pierwsze: chorób, czy kobiet, które są w okresie ciąży. To zmniejszenie o 20% i to potwierdzam, to jest bardzo ważna informacja: NIE WPŁYNIE NA WYMIAR EMERYTURY I RENTY, to znaczy, że emerytury i renty będą wypłacane na zasadach dotychczasowych. To oznacza, że nawet jeżeli w okresie bazowym, który będzie służył do obliczania emerytury i renty, funkcjonariusz będzie na zwolnieniu lekarskim i będzie otrzymywał uposażenie zmniejszone o 20 % nie wpływa to – potwierdzam – nie wpływa to na wymiar emerytury i renty.
Dzisiaj uposażenie dla policjantów jest wypłacane w pierwszych dniach miesiąca – czyli tak zwane „z góry” – oznacza to, że jeżeli funkcjonariusz dostarczy w trakcie miesiąca zwolnienie lekarskie, ta różnica, te 20% będzie kompensowane z uposażeniem należnym za następny miesiąc. Tutaj byśmy się posiłkowali przepisami, które już funkcjonują. Przypominam, że zgodnie z art. 127, 126 ustawy o Policji, jest możliwość kompensat – jeżeli by państwo chcieli ten przepis, co do zasady pozwalają na kompensowanie uposażenia z następnymi uposażeniami wypłacanymi w następnych miesiącach. Tak jak w systemie powszechnym chcielibyśmy aby, gdy funkcjonariusz będzie wykorzystywał zwolnienie lekarskie z jego celem i to zostanie oczywiście udowodnione, żeby tracił uposażenie w okresie tego zwolnienia, tak samo jak w systemie powszechnym, chcielibyśmy aby zwolnienie lekarskie mogło być tak samo sprawdzane przez orzeczników ZUS-u, tak jak w systemie powszechnym i chcielibyśmy aby pracodawca mógł weryfikować czy zwolnienie lekarskie jest wykorzystywane przez funkcjonariusza zgodnie z celem tego zaświadczenia. chciałbym też potwierdzić, że w sytuacji w której funkcjonariusz zachoruje – a ta choroba będzie następstwem czynów bohaterskich, wówczas oczywiście nie będzie tracił prawa do pełnego uposażenia. Myślę tutaj na przykład o strażaku, który na przykład ratuje dziecko z rzeki w zimie i może to spowodować chorobę. Jeśli chodzi o specyfikę służby to oczywiście tak, jak powiedziałem nie zrównujemy tutaj zasad z zasadami powszechnymi, na przykład mając na uwadze specyfikę służby druk ZLA, który jest w tej chwili, funkcjonuje w tej chwili dla pracowników cywilnych zostanie zmieniony i dostosowany tak, aby w przypadku funkcjonariuszy i żołnierzy nie było obowiązku wpisywania NIP-u i w ten sposób lekarz nie będzie znał pracodawcy osoby, która przyszła do lekarza a w przypadku funkcjonariuszy pracujących pod przykryciem to wówczas szef służby, czy komendant określą w drodze rozporządzenia, czy dokumentu wewnętrznego w jaki sposób konkretny funkcjonariusz powinien dokumentować chorobę, tak aby respektować specyfikę tej służby. Reasumując staramy się zbliżyć przepisy dziś funkcjonujące do przepisów powszechnych. Nie zrównujemy ich i w żadnym wypadku przepisy, które proponujemy nie mogą być, czy nie będą surowsze w stosunku do systemu powszechnego, czyli zachowujemy tutaj odrębność, która jeśli mogę tak powiedzieć – jest na korzyść funkcjonariuszy i nie ma takiego przepisu, nie znam takiego przepisu, który byśmy proponowali, który byłby mniej korzystny w stosunku do systemu powszechnego. Jeżeli państwo pozwolą tutaj bym zakończył tą krótką prezentację tego tematu i może ja bym poprosił o pytania. Jeżeli są, a na pewno ich jest wiele. Jestem gotowy oczywiście odpowiedzieć na te pytania. Jeśli chodzi o proces legislacyjny, chciałbym potwierdzić, że w poprzednim tygodniu założenia, projekt założeń został zaakceptowany przez Komitet Stały. Dokument po poprawkach zostanie przesłany na Radę Ministrów. Jeżeli zostanie zaakceptowany wówczas zaczniemy pisanie projektu ustaw i oczywiście zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa poddamy ten dokument konsultacjom społecznym. Po zakończeniu konsultacji społecznych oczywiście zaprosimy wszelkie organizacje i podmioty zainteresowane na konferencję uzgodnieniową i w trakcie konferencji uzgodnieniowej będziemy: po pierwsze przedstawiać projekty, po drugie przedstawiać argumenty, no i wysłuchiwać oczywiście argumentów osób, które przyjdą na to spotkanie. Czekam na pytania.
Komendant Działoszyński – Myślę, że tutaj te wyłączenia można by bardziej zaakcentować.
Minister Deskur – Dobrze. Co do zasady reforma nie dotyczy wypadków podczas służby i chorób zawodowych, to jest pierwszy punkt. Drugi punkt – reforma nie dotyczy wypadków w drodze do, i ze służby, po trzecie uposażenia w trakcie choroby kobiet w ciąży, nie dotyczy uposażenia w trakcie choroby związanej ze służbą. Zmniejszenie o 20 % uposażenia nie wpłynie na wymiar emerytury i renty i zmniejszenie o 20% uposażenia nie dotyczy chorób będących następstwem czynów bohaterskich. Przypominam, że ten druk ZLA powinien być zmieniony, rozmawiałem w tej sprawie z wiceministrem pracy, który obiecał, że spowoduje, aby ten druk, czy model tego druku został dostosowany i w przypadku funkcjonariuszy i żołnierzy nie było obowiązku wpisywania NIP-u, czyli tak naprawdę – chory funkcjonariusz, żołnierz, nie będzie musiał informować lekarza w jakiej formacji pracuje, tylko powie, że chciałby skorzystać tutaj z odpowiednich przepisów. Wówczas taki druk nie będzie wypełniony numer NIP-u, który tak naprawdę definiuje pracodawcę.
Antoni Duda – Panie ministrze, panie Komendancie, ponieważ temat już jest wałkowany od lat trzech, co najmniej, dzisiaj tutaj szczególnie interesujące było to, co pan minister powiedział o korzyści w porównaniu z przepisami Kodeksu pracy. Otóż w Kodeksie pracy, panie ministrze, nie ma nic zapisanego o obowiązku narażania życia i zdrowia. A to ciągle piszemy w swoich opiniach, dlatego też posłużę się jeszcze jednym przykładem. Jedną zasadą, która wynika z ustawy o Policji: że wymiar czasu pracy określany jest wymiarem obowiązków. To nie jest na pewno kodeksowe rozwiązanie, o tym też pamiętamy i będziemy pamiętać. Mam nadzieję, że to, co pan minister powiedział, iż będzie konferencja uzgodnieniowa, byłoby dobrze, aby faktycznie te kontrowersyjne zapisy i rozwiązania w tym projekcie, bo z tego, co dzisiaj pan minister przedstawił nie wynika jakoby ten projekt przyjęty przez Komitet Stały Rady Ministrów różnił się od projektu, założeń który mieliśmy w konsultacjach. Prawda? Projekt założeń do ustawy jest taki, jaki był wówczas przedstawiony? (Minister Deskur nie zaprzeczył). Dlatego ważne jest pytanie, czy ten projekt założeń różni się po konsultacjach, od tego, który został przedstawiony na Komitecie Stałym Rady Ministrów… Panie ministrze, jeżeli mówimy tutaj o dostosowaniu do Kodeksu pracy, podkreślamy to wszędzie, wszystkie środowiska nasze mundurowe, szczególnie związek policjantów – Jest sprawa pozostałych rozwiązań kodeksowych. A więc nadgodziny – to po pierwsze. Nie ma tego systemu, nie ma dokładnej ewidencji. Wiemy ile kontrowersji było w innych służbach – sprawa w Straży Pożarnej, w Straży Granicznej jest rozwiązana, dlatego też uważam, że na etapie w tej chwili prac, jeżeli będą, czy mogą być jakieś korzyści, tak jak pan minister tutaj stwierdził, to na pewno ten problem musi być już przy opracowywaniu projektu uwzględniony i rozwiązany. Po drugie; służby w niedziele i święta. Nie wystarczy dzień wolny w poniedziałek, czy we wtorek. No dziękuję za taki dzień wolny. Za służbę w niedzielę, czy święta, które spędzane są przez rodziny, natomiast policjant, funkcjonariusz musi tę służbę pełnić i rekompensaty tutaj nie ma żadnej. Po drugie mówił pan minister o rozwiązaniu europejskim, dlatego też bardzo ważne jest abyśmy mówili do końca – te kwestie, które tam są w tych ustawach – jest jakiś okres ochronny, który nie wpływa na wysokość uposażenia – każdy ma prawo w większości policji i służb, chorować 10, 15, nawet i 30 dni w roku – jak w rozwiązaniu amerykańskim. jeżeli chodzi o służbę. Tak, jak powiedziałem my te argumenty przedstawiamy i uzasadniamy tym, co mówiłem na początku, że każdy ma obowiązek narażania życia i zdrowia. Strażak, policjant – wszyscy, we wszystkich formacjach, żołnierz. Dlatego też warto byłoby się pochylić, jeżeli Komitet Stały przyjął te założenia, aby w projekcie, mam nadzieję, te propozycje, które przedstawiliśmy w szerokiej opinii znalazły swoje miejsce. Bo dla związków zawodowych i związku policjantów jest szczególnie ważna sprawa nadgodzin, dodatku za służby nocne i jeszcze raz podkreślę – święta, niedziele. To są rzeczy, które panie ministrze – no jeżeli to będzie takie rozwiązanie, taki będzie projekt ustawy, będzie to na pewno niekonstytucyjne i na pewno w tym wypadku, jeżeli nie zmieni się w ogóle uzasadnienie i założenia, czy projekt ustawy, będziemy na pewno starać się udowodnić naszą rację, jako niekonstytucyjne w stosunku do Kodeksu pracy to rozwiązanie. Tak, jak mówię, podkreślając obowiązek narażania życia i zdrowia, służby w niedziele i święta, te wszystkie dodatki, jakiś okres ochronny – bo przecież zwykłe przeziębienie z tego tytułu, że policjant wchodzi, wychodzi z sądu zatrzymanym. To trudno udowodnić, że to ma, bądź nie ma związku ze służbą. Ten katalog, który pan minister przedstawił – oczywiście dobrze, że po pierwszym etapie próby zmiany tej regulacji, uwzględniono chociażby te panie będące w ciąży, które też rzutują na ilość zwolnień w służbie. Trzeba jeszcze uwzględnić ten rok możliwości choroby przed emeryturą panie ministrze. O tym też przypominam, to też rzutuje na ten wskaźnik. Wszystkie te elementy żeśmy podkreślali na każdej konferencji i spotkaniu. Dlatego też posługiwanie się wprost przez rzecznika MSW danymi, które tak naprawdę nie udzielono nam odpowiedzi, w ramach prawa do informacji publicznej. Co wzięto pod uwagę? Czy tylko zwykłe L-4, bez analizy jaka przyczyna była tych zwolnień? Dlatego też mam nadzieję, że nie będziemy się tutaj przekonywać i liczę na to, że pan minister to uwzględni, że nie będzie to socjotechnika, a takie realne podejście do tego problemu, aby faktycznie wyliczyć liczbę zwolnień nie mających związku ze służbą. Dziękuję bardzo.
Więcej informacji na stronie ZG.
