Prezydent RP podpisał ustawę o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących funkcjonariuszom MSW oraz ABW, AW i CBA w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą.
Nowe przepisy odwzorowują regulacje dotyczące żołnierzy oraz w powszechnym systemie świadczeń przysługujących w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych. A to oznacza, że będą jednakowe dla wszystkich służb mundurowych, a także bez względu na stopień służbowy.
Ustawa reguluje zasady dotyczące odszkodowań z tytułu śmierci, wypadku lub choroby pozostającej w związku ze szczególnymi warunkami służby. Chodzi o świadczenia odszkodowawcze przysługujące funkcjonariuszom Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Centralnego Biura Antykorupcyjnego oraz członkom rodzin zmarłych funkcjonariuszy. Ustawa ma zastąpić obowiązujące dotychczas przepisy ustawy z 16 grudnia 1972 r. o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Policji, które były stosowane odpowiednio do funkcjonariuszy pozostałych służb mundurowych.
Uchwalone regulacje przewidują, że jednorazowe odszkodowanie, tak jak do tej pory, otrzyma funkcjonariusz lub rodzina zmarłego funkcjonariusza z powodu wypadku lub choroby pozostającej w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby. Wyjątkiem będą wypadki w drodze do miejsca i z miejsca wykonywania służby. Odszkodowanie będzie przysługiwać, jeżeli funkcjonariusz ulegnie takiemu wypadkowi na skutek interwencji.
Ustawa przewiduje kilka sytuacji, w których funkcjonariusz lub funkcjonariusz zwolniony ze służby lub członkowie jego rodziny otrzymają jednorazowe odszkodowanie. Będzie ono przysługiwać m.in., gdy funkcjonariusz, pozostając w służbie, doznał uszczerbku na zdrowiu lub zmarł wskutek wypadku w ciągu 3 lat od dnia wypadku.
Zasadniczym zmianom uległy zasady określania wysokości jednorazowego odszkodowania – za jednakowe uszczerbki na zdrowiu będzie ono jednakowe dla wszystkich funkcjonariuszy, bez względu na stopień, stanowisko i rodzaj służby. Przy wyliczaniu odszkodowania stosowany będzie system wielokrotności, a nie stałe kwoty.
Na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów wysokość jednorazowego odszkodowania ustala się w relacji do uposażenia funkcjonariusza, a poszczególne służby inaczej definiują pojęcie uposażenia (może być zasadnicze lub zasadnicze powiększone o dodatki).
Zgodnie z nowymi regulacjami jednorazowe odszkodowanie wyniesie 20 proc. przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku za każdy procent uszczerbku na zdrowiu. Jednocześnie, w uzasadnionych przypadkach, minister spraw wewnętrznych będzie mógł przyznać jednorazowe odszkodowanie w wysokości wyższej niż przewiduje ustawa.
W ustawie określono także m.in. wysokość jednorazowego odszkodowania, gdy uprawnionym będzie tylko jeden członek rodziny zmarłego funkcjonariusza. Odszkodowanie dla małżonka lub dziecka wyniesie 18-krotność przeciętnego wynagrodzenia, a dla innego członka rodziny – 9-krotność. Ponadto nowe przepisy przewidują świadczenie odszkodowawcze dla funkcjonariuszy za utracone, zniszczone lub uszkodzone przedmioty osobistego użytku.
Ostatnie zmiany w nowej ustawie wprowadził Senat, który przyznał strażakom w służbie kandydackiej prawa do odszkodowania, jeśli zainteresowany poniósł szkodę w mieniu lub zdrowiu. Także w przypadku śmierci kandydata do tej formacji będzie przysługiwało odszkodowanie na takiej samej zasadzie jak za osoby już w niej pracujące.
Generalnie mundurowy nie będzie otrzymywał odszkodowania, jeśli uleganie wypadkowi w drodze do pracy lub powrotu z niej. Rząd reklamuje nowe przepisy jako bardziej sprawiedliwe, bowiem zdejmują z szefów komend odpowiedzialność na przykład za złamanie nogi policjanta udającego się na posterunek.
Od tej zasady będą obowiązywać tylko dwa odstępstwa. Pierwsza sytuacja będzie mieć miejsce, gdy mundurowy w drodze do lub z pracy podejmie interwencję w czasie np. zakłócania porządku publicznego i w trakcie tej interwencji zostanie ranny. Uprawnienia do odszkodowania będzie przysługiwało mundurowemu, również wówczas gdy ulegnie wypadkowi w drodze na miejsce pracy na rozkaz przełożonego. Takie sytuacje mogą mieć miejsca w czasie dyżurów domowych.
Powyższe przepisy są zbieżne z ustawą z 11 kwietnia 2003 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową ( Dz U z 2014 r., poz. 213 ). R.Ch.
Informacja Kancelarii Prezydenta w sprawie ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą
Przedmiotowa ustawa reguluje jednolicie dla wskazanych w niej służb kwestie świadczeń odszkodowawczych przysługujących funkcjonariuszom oraz członkom rodzin zmarłych funkcjonariuszy, w razie wypadku i choroby pozostających w związku ze służbą. Ustawa dotyczy funkcjonariuszy służb podległych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych: Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu oraz służb podległych Prezesowi Rady Ministrów: Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Centralnego Biura Antykorupcyjnego.
Obowiązujące dotychczas przepisy ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r. o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą w Policji (Dz. U. Nr 53, poz. 345, z późn. zm.) były stosowane odpowiednio do funkcjonariuszy pozostałych służb mundurowych. Przedmiotowa ustawa ma zastąpić te przepisy wzorując się na regulacjach dotyczących powszechnego systemu świadczeń przysługujących w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych zawartych w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Przepisy niniejszej ustawy przewidują możliwość otrzymania przez funkcjonariusza lub rodzinę zmarłego funkcjonariusza jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku lub choroby pozostającej w związku ze szczególnymi warunkami lub właściwościami służby oraz odszkodowania za przedmioty osobistego użytku utracone, zniszczone lub uszkodzone wskutek wypadku.
Ustawa przyjmuje jako podstawę obliczenia wysokości odszkodowania przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłaszane obwieszczeniem Prezesa GUS. Rozwiązanie to zapewni funkcjonariuszom jednakowe świadczenia odszkodowawcze, niezależne od posiadanego stanowiska, stopnia i rodzaju służby. Zmianie ulegnie sposób wyliczania odszkodowania przez zastosowanie systemu wielokrotności procenta uszczerbku na zdrowiu, zamiast świadczeń określonych stałymi kwotami. Jednorazowe odszkodowanie będzie przysługiwać w wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku na zdrowiu. Z kolei odszkodowanie za utracony lub zniszczony przedmiot ustala się według ceny zakupu takiego samego przedmiotu z dnia wydania decyzji w sprawie o odszkodowanie. W przypadku rzeczy uszkodzonych decydująca o wysokości odszkodowania jest wartość kosztów przywrócenia przedmiotu do stanu poprzedniego.
źródło: ZG
